“Waterverf” verwijst naar alle typen verf die oplosbaar zijn in water.   Acryl, gouache/plakkatverf en tempera zijn andere, veelgebruikte, dekkende types waterverf.  De belangrijkste eigenschap van aquarel is dat het transparante verf is. Het is gemaakt van plantaardige, dierlijke en minerale pigmenten die zijn verwreven met water en verdikt met arabische gom. Aan verf in tubes is ook nog glycerine toegevoegd, voor de viscositeit.

De techniek van aquarelleren is anders dan die van de dekkende verven. Bij het maken van een zuivere aquarel wordt geen wit gebruikt: het papier is de lichtste kleur en waar de afbeelding op z’n lichtst is, laat je de verf weg. Aquarelverf is transparant, voor een lichtere tint van een bepaalde kleur voeg je water toe.  Aquarel heeft de reputatie erg moeilijk te zijn, en terecht: het moet “in een keer goed”.  Je moet snel werken en de compositie zorgvuldig plannen voor je begint.  Beslissingen over de compositie, waar het licht vandaan komt en welke stukken wit gelaten worden moet je nemen voor je begint. Maar met een beetje oefening krijg je dat wel onder de knie – en dan  ben je in staat een aquarel te maken, met een frisse en spontane uitstraling. Omdat je snel gewerkt hebt en omdat (door de transparantie) het niet mogelijk is om eindeloos te rommelen aan het schilderij…

Als de aquarel echt mislukt is, zeg ik: verscheuren, weggooien en opnieuw beginnen, het is een stuk papier…

Overigens kunnen kleine fouten vaak gerepareerd of gebruikt worden. En van een verscheurde aquarel bewaar ik soms een goed stuk, als inspiratie.

Aquarel heeft een poëzie waar andere grafische vormgevingen niet aan kunnen tippen! Het is erg direct en snel en ideaal om “het moment” mee te vangen. Olieverf en andere zware media moeten in lagen opgebouwd worden en hebben tijd nodig om te drogen en zijn dus veel minder geschikt om snel mee te werken. Een ander voordeel van aquarel is dat je er niet veel voor nodig hebt. Als je buiten wilt werken neem je een potje water mee, een beetje verf, een penseel en een aquarelblokje en je kunt aan de slag. Het ruikt niet sterk, het droogt snel -en het geeft geen rommel.

Om te kunnen aquarelleren, moet je kleuren kunnen mengen en de benodigde hoeveelheid water en pigment kunnen inschatten. Je kunt geweldige poëtische resultaten boeken met een dikke penseel en veel water, als je “wet in wet” werkt. Als je wat zuiniger bent met water heb je weer meer controle. Maar hoe veel of weinig water je ook gebruikt, het materiaal “leidt z’n eigen leven” – en dat kan je gebruiken. De waterige verf wordt beinvloed door de zwaartekracht, natte gedeeltes “geven af” op elkaar en de verf droogt heel snel in de zon en heel langzaam als het koud en vochtig is. Grote natte druppels drogen op met een donker randje, waterige verf duwt pigment weg en de kleuren worden lichter als ze opdrogen en er is nog veel meer.

Om goed te kunnen aquarelleren moet je veel oefenen, geduldig hebben en spontaan durven zijn. Gebruik de effecten als je materiaal zo z’n eigen ideeën heeft – dat kan leiden tot ongelofelijk mooie resultaten…